नेपालका युवाहरू सपना त ठूल्ठूला देख्छन्, तर जब कर्म गर्ने बेला आउँछ, “देशले के गर्यो र?” भन्ने प्रश्न फुत्त निकाल्छन्। न त राजनीति सम्हाल्न सक्छन्, न त व्यवसाय गर्न आँट गर्छन्। यति बेला विदेश जाने एजेन्ट खोज्न चाहिँ दुई दिनमै सक्रिय भइसकेका हुन्छन्!
१. नेपाली युवा र राजनीति: “गफ स्याण्डविच, कर्म खोस्टा”
राजनीति गर्न चाहन्छन्, तर चियाको कपबाहेक केही उठाउँदैनन्।
फेसबुकमा पाँच मिनेटमै नयाँ दल खोल्ने हिम्मत राख्छन्, तर भोट हाल्न बिहान ७ बजे उठ्न सक्दैनन्।
राजनीति बिग्रियो भन्छन्, तर चुनावमा जाँदा खसी-रक्सी खाएर मत बेच्न तयार हुन्छन्।
देश बदल्नुपर्छ भन्दै बग्रेल्ती भाषण ठोक्छन्, तर “दाई, सेटिङ मिलाइदिनुस्” भन्ने संस्कार कहिल्यै छोड्दैनन्।
“हामी नयाँ सोचका साथ आएको छौं!” – दलैपिच्छे रटान
युवा नेताहरू चुनाव जित्नासाथ पाँचतारे होटलमा मिटिङ राख्छन्, तर वडा कार्यालयमा जनताको काम गर्न ५ घण्टा लगाउँछन्।
युवाहरूले पुराना नेताहरूलाई “बूढा र पुराना” भन्छन्, तर त्यही पुरानो शैली अपनाएर पैसा कमाउने सपना देख्छन्।
जोसमा बोल्ने, होसमा नआउने! युवालाई अवसर दिएपछि “हामीलाई ५ वर्ष दिउन” भनेर झन् हावा बनाइदिन्छन्।
२. नेपाली युवा र व्यवसाय: “बैंक ऋणको गफ, दाई सेटिङ मिलाइदिनुस्”
“नेपालमा के नै छ र?” भनेर गफ दिन्छन्, तर एक पैसा लगानी गर्न चाहँदैनन्।
स्टार्टअप खोल्ने नाममा १० जना साथी भेला गर्छन्, तर नाम र लोगोबाहेक केही तयार गर्दैनन्।
“बैंकले ऋण दिँदैन” भनेर गुनासो गर्छन्, तर बिजनेस प्लान लेख्न २ पन्ना पनि भर्न सक्दैनन्।
सरकारले सहयोग गर्यो भने व्यवसाय गर्छु भन्ने सोच राख्छन्, तर सरकारको कर तिर्नुपर्छ भन्ने चाहिँ बिर्सन्छन्।
विदेशको गफ र स्वदेशको बेवास्ता
“अमेजनले यस्तो गर्छ, एलन मस्कले त्यस्तो गर्छ” भनेर गफ दिन्छन्, तर नेपालमा ई-कमर्स चलाउँदा “डेलिभरी चार्ज धेरै भयो” भनेर ग्राहक उफ्रन्छ।
“नेपालमै राम्रो काम गरेर बस्नुपर्छ” भनेर भाषण गर्छन्, तर भिसा खुलेपछि दुबई उड्न सेकन्ड लाग्दैन।
“नेपालमा सम्भावना नै सम्भावना छ” भनेर कन्सल्टेन्टलाई ५० हजार बुझाउँछन्, तर आफ्नै गाउँमा केही गर्न गाह्रो ठान्छन्।
३. निष्कर्ष: गफ कम, कर्म धेरै!
नेपाली युवा ऊर्जा त भरपुर छन्, तर त्यो ऊर्जा ठमेलको नाइट क्लब, चिया पसलको राजनीति, अनि फेसबुक स्टाटसमा मात्रै सीमित रह्यो भने देशको भविष्य धुर्व तारा जत्तिकै टाढा हुन्छ। राजनीतिमा सचेत भइदिने, व्यवसायमा मिहिनेत गरिदिने, अनि अवसरलाई ठीक ठाउँमा सदुपयोग गर्न जान्ने हो भने, “नेपालमा केही हुँदैन” भन्ने मानसिकताले आफैं भाग्नेछ।
अब गफ भन्दा कर्म गर्न थालौँ, हैन भने अर्को चुनावमा पनि रक्सीले जित्नेछ, अनि अर्को दस वर्षपछिसम्म बैंकले ऋण दिँदैन भन्ने गुनासो सुनिनै रहन्छ।
