आउँदै गरेको हात्ती दिवसको सन्दर्भमा हात्तीबारेको जानकारी (सागर बुढाथोकीको सहयोगमा)
मानीसहरुले जस्तै हात्तीहरूले एकअर्कालाई ‘नाम’ले सम्बोधन गर्छन् भन्ने कुरा सुन्दा हामीलाई अचम्म लाग्न सक्छ ! जङ्गली जनावरमा व्यक्ति किटेर बोलाएको र त्यसरी नाम बोलाउने कुरा नौलो नै हो ! सुगा जस्ता कतिपय जनावरले अरुको नक्कल गरेर नाम बोलाउने कुरा हाम्रो जानकारीमा थियो नै ! तर स्वत:स्फुर्त एउटाले अर्कोलाई बोलाउने भाषा र आफ्नो समुहको निश्चित सदस्यलाइ नाम भए जस्तै गरि किटेर सम्बाद गरेको यस अघि जानकारीमा थिएन !
जङ्गली हात्तीले कसरी एर्कअर्कासँग नामको प्रयोग गरि सञ्चार गर्छन् भन्ने कुरा केन्यामा रहेका जंगली हात्तीहरूको ध्वनीको एआई (कृत्रमि बुद्धि) को प्रयोग गरेर गरिएको एक अध्ययनले प्रकाश पारेको छ । यस अनुसन्धानको लागी वैज्ञानिक हरुले हात्तीका ४६९ वटा ध्वनी संकेतको प्रयोग गरेका थिए । प्रतिष्ठित वैज्ञानिक अनुसन्धान प्रकाशन गर्ने पत्रिका नेचर’मा प्रकाशित यस अध्ययनमा हात्तीहरु आफ्नो नामको आवाज सुन्ने बित्तिकै छिटो नजिक आएको, तुरुन्त प्रतिकृया दिएको र ठुलो आवाज निकाल्ने गरेको बताइएको छ । उक्त अध्ययनमा हात्तीहरूले आफ्नो समूहवाट आएको आवाजको आधारमा आफ्नो ’नाम’ चिन्न र त्यसको प्रतिकृया दिन सक्छन् भनेर देखाएको छ । हात्तीका आवाजमा विविधता हुने गरेको र कसले कसलाई सम्बोधन गरेको भनेर छुट्टिने बताइएको छ । यस अध्ययनले हात्तीहरूले ध्वनी संकेतको माध्यमबाट एकअर्कालाई नामले सम्बोधन गर्ने कुरालाई प्रमाणित गरेको छ ।
