दशैँ शब्द कानमा गुञ्जिनेबित्तिकै मनमा असीम उमङ्ग र उत्साह जाग्दथ्यो। जब मेरो उमेर अरूको सहारा र संरक्षणमा रम्ने र रमाउने थियो, त्यसबेला हर्षको कुनै सीमा नै हुँदैनथ्यो। वर्षभरि प्रतीक्षा गरेपछि आउने दशैँ, त्यसमाथि पनि गाउँघरको त्यो छुट्टै रमाइलो वातावरण!
घर र बारीभरि ढकमक फुलेका फूलहरूको सुगन्ध, दशैँ विशेषमा घरको नयाँ सजावट र दृश्यले मनलाई मोहित पार्दथ्यो। आफूसँग मिल्ने बालापनका साथीहरूसँगको त्यो मिठो गफ, नयाँ कपडा लगाउने, जानी–नजानी पिङमा मच्चिने र मामाघर जाने योजनाले मेरो हृदयलाई प्रफुल्लित तुल्याउँथ्यो। वास्तवमा, दशैँको वास्तविक आनन्द र पूर्णता त त्यही कलिलो बाल्यकालको उमेरमा नै भेटिँदो रहेछ, जतिबेला मनमा न कुनै पीर हुन्थ्यो, न कुनै दुःख, न कुनै जिम्मेवारीको बोझ — केवल खुशीको सागरले भरिएको हुन्थ्यो।
समयको गतिसँगै उमेर बढ्दै जाँदा र जीवनका दायित्वहरू थपिँदै जाँदा, त्यो बाल्यकालको निष्फिक्री रमाइलो भन्दा बढी जिम्मेवारीको ओजले मनलाई घेर्दै जाँदो रहेछ। त्यसैले त, अहिले त्यो बालापनको अविस्मरणीय रमाइलो सम्झना मात्रले पनि मनमा उमङ्गको सञ्चार हुने गर्छ। बाल्यकालमा दशैँ केवल एउटा पर्व थिएन, त्यो त सपनाहरू साकार हुने उत्सव थियो।
दशैँ बालक, युवा, वृद्ध सबैका लागि आउने महान् चाड हो। तर, यस पर्वमा बालबालिकाले जति उत्कृष्ट र भरपूर आनन्द लिन्छन्, त्योभन्दा केही कम युवावर्गले र युवाभन्दा अझ कम वृद्धवृद्धाले रमाउने गर्छन्। उमेरअनुसारको मनस्थिति र जीवनपरिस्थितिले रमाइलो गर्ने तरिकामा भिन्नता ल्याउँदो रहेछ।
हिन्दू धर्मावलम्बीहरूका महान् पर्वहरूमध्ये दशैँलाई सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण चाडको रूपमा लिइन्छ। यो महान् पर्वले परिवारमा धेरै नै उमङ्ग र सकारात्मक ऊर्जा ल्याउने गर्छ। अझ बालबालिकाका लागि त यो उल्लास र मनोरञ्जनको खानी नै हो। पिङ खेल्ने आनन्द लिने, नयाँ कपडा किन्ने, टीका लगाउने, आशीर्वाद थाप्ने र मामाघर जाने जस्ता कुराले उनीहरूको हृदय प्रसन्नताले भरिन्छ।
त्यसैले, दशैँमा पूर्ण रूपमा रम्ने र खुशी हुने चाहना अत्यधिक रूपमा बालापनमै हुने गर्छ। त्यो सुनौलो उमेर हो, जतिबेला मन निष्कपट हर्षले भरिपूर्ण हुन्छ र जीवनका साधारण कुराहरूमा पनि असाधारण खुशी भेटिन्छ।
